HALİL ES’AT EFENDİ

KİMDİR: İlim Adamı - İslam Hukukçusu - Düşünür - Fıkıh Profesörü.

SOYU: Adliye memurlarından Ali Rıza Efendi’nin oğlu olup,

DOĞUMU: 1854’de Elbistan’da doğdu.

ÖĞRENİMİ

•     Antakya kazasında Şeyh Abdüssamed Efendi ile Ders Vekili Semahatlü Ahmet Asım Efendi Hazretlerinden icazet aldı.

•     Mekteb-i Nüvvab’ta okuyarak 3. sınıftan şehâdetname aldı.

ESERLERİ

1.    Hülâsetü’ş-Şuruhi,

2.    Ve Cilâ’u’l-Uyûn adlarında matbu iki eseri vardır.

GÖREVİ VE YAPTIKLARI

•     Muş sancağı Kadı Vekilliğine tayin edildi.

•     Gümüşhane,

•     Edirne’de müderrislik yaptı.

•     Akka, Trablus ve Yemen niyâbetliklerine atandı. İkinci rütbeden Osmanlı Nişanı verildi.

---------------------------------------------------------------

KELİMELER

Gizem: 1. Duyuları aşan; usumuzun doğal durumunda, varoluşu ve özü bize kapalı, saklı kalan şey. 2. Doğaüstü inanç doğruları. 

Gizemcilik:1.    Aklın yetmediği alanlarda ve özellikle Tanrı kavramında, gerçeğe gönül yoluyla veya bir irade zorlayışıyla ulaşılabileceğini kabul eden felsefe ve din öğretisi, mistisizm.  II. Tinsel tutum ve düşünüş; yaşama doğrultusu olarak: 1- Karanlık, gizemle yüklü olana duyulan aşırı eğilim. 2- Açık olmayan, gizemsel düşünme biçimi. 3- Tanrısal sezgi yoluyle, algılanamayan doğaüstü gerçekleri yaşama. 4-Tanrı'ya erişme çabalarının tümü. 5- Yüksek bir gücü kavramak ve eylemlerini bu güce göre düzenlemek için gerçekliğin üstüne yükselme eğilimi.

Hülasa: Bir şeyin, bir bahsin özü. Kısaca esası.

İcazet: Bir iş için o konuda yeterli bilgiye sahip olduğunu belirten izin belgesi.

Mekteb-i Nüvvab / Medreset ül Kudât: Kadı ve kadı  vekilleri yetiştirmek amacı ile açılmış okullar. (Şimdiki, Hukuk Fakültesi) Bu okullar, Muallimhane i Nüvvab olarak 1853 Yılında açıldı. 1884 Yılında Mekteb-i Nüvvab olarak ismi değiştirildi. 1911 Yılında adı yeniden değiştirilerek Metresed ül Kudât yapıldı.

Nail Olmak: Erişmek, ulaşmak, kavuşmak.

Niyâbet: Vekillik.

Şehadetnâme / İcazetname: İlimde ve yazıda tahsilini 

bitirenlere verilen belge, diploma yerine kullanılan bir tabirdir.

Tezkere: Bir iş için izin verildiğini bildiren resmî kâğıt.

Tevcih: Aşama, makam, mevki verme, terfi ettirme.

Şuruh:  Şerhler, açıklamalar.

Şuruhi: Açıklamarın özeti.

Uyun: göz pınarlar, kaynaklar.

Cilâ’u’l-Uyûn: Göz pınarlarının cilası.