RIFAT SALTOĞLU

Ozan - Yazar - İdareci.

KİMDİR: 19. Yüzyıl divan ozanıdır. Saltoğulları ailesinden Hacı Mehmet Ağa’nın oğludur.

SOYU: Bilinen; dedesi, Durmuş Ağa, onun babasının da Hacı İbrahim olduğudur. Ozanın anası; Hatice Hanımdır.

------------------------------------------------------------

DOĞUMU: 1837 Yılında Maraş’ın Elbistan İlçesinde doğdu.

ÖĞRENİMİ:  İptidâi (ilkokul)'yi bitirdikten sonra babasının ölümü nedeniyle öğrenimini sürdüremedi.

Ama medrese hocalarından ilmihal dersleri aldı, fıkıh, Arapça ve Farsçayı öğrendi.

İDARECİ:  Afşin'de nahiye Müdürlüğü ve Elbistan'da Belediye başkanlığı yaptı.

EDEBİ HAYATI: İlk gençliğinde hece veznini kullandı. Sonraları divan şiirine merak sardı,  Fuzulivari şairleri örnek alarak  aruz ölçüsüne yöneldi.  Hayatı boyunca  tasavvufu benimsedi ve tasavvufçularla  düştü kalktı.

YABANCI DİLİ: Arapça ve Farsça.

ÖLÜMÜ: Maraş’ın Elbistan İlçesinde 1911  yılında vefat etti.

ESERİ: Vefatından 53 sene sonra torunu Ahmet İskender Saltoğlu,  dedesinin zamanında yayınlanan  mecmulardaki yazılarından ve dedesi hakkında yazılanlardan  yararlanarak;

“Mutasavvuf Divan Şair Saltoğlu Rıfat”  (1) adıyla 1964 yılında bir kitap  yayımladı.

----------------------------

şiiri

1.

türkü

Yine geldim düştüm dostun köyüne

Girdim bahçesine gezdim bağını

Bir nazar eyledim servi boyuna

Gördüm gülcemalin gök sunağını

Tutma gel sevdiğim rah ı inkarı

Feramuş eyleme ahd i ikrarı

Deymiştir hüsnüne dest i ağyarı

Perişan eylemiş zülfün bağnı

Bilmezem bir suret tedb i reyleyim

Rakipler etarfın almış neyleyim

Artırdı derdimi kime söyleyim

Urdu ayağıma aşkın bağını

Aşık olan her sözünden seçilir

Kim söyler yalandır yardan geçilir

Bir gün ol gonca gül güller açılır

Gözle gönül gözle vakt i çağını

Niçün ağyar ile yersin ülfet

Çektirisin bunca cevrile mihnet

Acep zerre kadar etmez mi şefkat

Gördükçe Rıfat'ın ciğer dağını

-----

2.

bir gazeli

Yakar canım özümden gözleri humarı gördükçe

Akar kanım gözümden gamze i hunharı gördükçe

Güman eyler gönül elbette var bir kenz i la yefna

Kenar ı kişveri hüsnünde zülfü marı gördükçe

Özüm kaybeylerim ol demde efkârım olur teşviş

Der i lütfünde ol ağyar ı bed efkarı gördükçe

Kav i tut bülbül i dil çekmesin el damen i gülden

Terennüm naz ı şekva olma zahm ı harı gördükçe

Nişan et sişnemi mahzuz olam ben ol nazargaha

Gönül yüz görmek ister ey gözüm her baharı gördükçe 

Gözüm handan olur hal i perişanıma baktıkça

Tabip elbet olur mahzuz bir bimarı gördükçe

Sana aşüftelerden var mı bir RİF’AT gibi cana

Çalar bin sazı sine hançeri azarı  gördükçe

AÇIKLAMA

Kitapta 76 şiiri bulunmaktadır.  Ozanın 140 kadar gazel, kaside vs… vb. türde şiirinin  olduğu, Farsça şiirlerinin de bulunduğu bilinmektedir.